Podwyższone OB może mieć wiele przyczyn, choć zwykle świadczy o stanie zapalnym. U zdrowej kobiety poniżej 50. roku życia OB nie powinno przekraczać 12 mm/godz. U starszych może wynosić 20–30 mm/godz.
Przydatne informacje na temat badania OB.
Fizjologicznie podwyższone OB występuje przed miesiączką i w jej trakcie, od 10–11 tygodnia ciąży i utrzymuje się do 6 tygodni po porodzie. OB – to szybkość, z jaką czerwone krwinki opadają w osoczu krwi w ciągu 1–2 godzin.
Na czym polega OB krwi?
Odczyn Biernackiego, w skrócie OB, to najprostsze badanie niewymagające zbyt dużej próbki krwi do przeprowadzenia. W warunkach laboratoryjnych określa się w jakim tempie erytrocyty opadają na dno w czasie sześćdziesięciu minut. Zaniżone OB oznacza, że krwinki opadają zbyt wolno, a zawyżone OB, że zbyt szybko.
Jak przebiega badanie OB?
Ważne jest, aby przez kilka godzin przed badaniem nic nie spożywać i pić tylko czystą wodę. Krew pacjenta pobierana jest z żyły łokciowej. Po pobraniu krwi próbkę umieszcza się w specjalnym cylindrze z podziałką. W momencie, gdy upłynie dokładnie godzina od rozpoczęcia badania, dokonywana jest obserwacja, w jakim stopniu krwinki czerwone zbliżyły się do poziomu dna podczas sedymentacji.
Skąd wiadomo, że OB jest zawyżone lub zaniżone?
Normy badania OB wyglądają następująco:
- u obu płci powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia – 1 mm/h
- u kobiet poniżej sześćdziesiątego piątego roku życia – 1-10 mm/h
- mężczyzn poniżej sześćdziesiątego piątego roku życia – 3-15 mm/h
Co dokładnie mogą sygnalizować odchylenia od normy w badaniu OB?
Zawyżone OB, może świadczyć między innymi o zaburzeniach i rozmaitych stanach, takich jak:
- anemia, zwana niedokrwistością – niedobór czerwonych krwinek pozwala im swobodniej opadać, stąd podwyższony wynik badania odczynu Biernackiego
- nowotwór kości lub szpiku kostnego
- niedawno odbyta operacja lub świeży uraz
- marskość wątroby, prowadząca do zmian zwyrodnieniowych, a nawet ogniskowej martwicy komórek narządu
- stan zapalny, inaczej reakcja zapalna. Proces zapalny to po prostu rozszerzenie się naczyń krwionośnych, co ułatwia przeciwciałom dotarcie do zaatakowanej tkanki.
Podwyższone OB najczęściej świadczy o problemach ze zdrowiem, jednak lekkie odchylenie od normy jest jak najbardziej naturalne. Przeciwieństwem zawyżonego OB jest obniżone OB, które może sygnalizować następujące schorzenia i kłopoty ze zdrowiem:
- Zbyt mała ilość białka osocza krwi, czyli fibrynogenu, który jest odpowiedzialny za krzepnięcie krwi niedokrwistość sierpowata, która rozwija się na skutek nieprawidłowej budowy czerwonych krwinek,
- Anemia sierpowata, czyli rodzaj wrodzonej choroby objawiającej się nieprawidłową budową erytrocytów (krwinki czerwone przyjmują kształt sierpu – stąd nazwa). Niedokrwistość sierpowata może prowadzić do zlepiania się erytrocytów i w efekcie tworzą się zatory,
- Nadmiar erytrocytów, zwany także nadkrwistością lub czerwienicą, objawiający się bólami głowy, świądem skóry, kłopotami z widzeniem i nienaturalnym zaczerwienieniem dłoni, stóp,
Kim był twórca badania OB?
Polski lekarz, Edmund Faustyn Biernacki, z pochodzenia opocznianin, pasjonat filozofii medycyny. Do pomiaru tempa opadania erytrocytów zaprojektował i skonstruował specjalny szklany cylinder z miarką.
